![](/media/lib/493/n-majdan-1f21828d1a2d3efa21b9d51889423ebc.jpg)
Metro w Kijowie i jego niezwykła historia
4 marca 2022, 07:35Po napaści Rosji na Ukrainę zobaczyliśmy zdjęcia ludzi chroniących się na stacjach kijowskiego metra. Ukrywają się tam tysiące osób, głównie kobiet i dzieci. Metro idealnie nadaje się do tego celu, bo część stacji znajduje się naprawdę głęboko. Na przykład Szulawśka ma głębokość 92 metrów, a Politechnika – 55 m. Zaś położona na linii Swjatoszynśko-Browarśkiej stacja Arsenalna (105 m poniżej poziomu terenu) jest najgłębiej położoną stacją metra na świecie.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Uczeni chcą stworzyć drzewo genetyczne całej ludzkości
2 marca 2022, 11:58Naukowcy z Big Data Institute na University of Oxford we współpracy z uczonymi z Massachusetts Institute of Technology (MIT) i Uniwersytetu Harvarda dokonali ważnego kroku w kierunku stworzenia genetycznego drzewa genealogicznego całej ludzkości. Zintegrowali dane dotyczące genomów ludzi żyjących współcześnie oraz w prehistorii, a zaprzęgnięte do pracy algorytmy stworzyły drzewo genealogiczne, na którym umieściły niemal 27 milionów przodków tych osób.
![](/media/lib/493/n-prototyp01-b51a033813be96cded2c7727e89a2b09.jpg)
Gdańsk: opracowano innowacyjne urządzenie do śródoperacyjnego badania ukrwienia narządów przewodu pokarmowego
2 marca 2022, 11:29Grupa gdańskich naukowców opracowała prototyp innowacyjnego urządzenia do śródoperacyjnego badania ukrwienia narządów przewodu pokarmowego. Dzięki niemu będzie można znacząco zmniejszyć liczbę powikłań, a przez to obniżyć koszty i czas leczenia.
![](/media/lib/493/n-hr6819-c83337ff7241da2784cf01c0d4da6326.jpg)
Najbliższa Ziemi czarna dziura nie istnieje. To tylko jedna gwiazda „pożera” drugą
2 marca 2022, 10:21Przed dwoma laty Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) poinformowało o odkryciu najbliższej Ziemi czarnej dziury. Jednak najnowsze badania przeprowadzone m.in. na Uniwersytecie Katolickim w Leuven (KU Leuven) pokazały, że w układzie HR 6819 nie ma czarnej dziury. Składa się on za to z dwóch gwiazd, z których jedna pochłania drugą.
![](/media/lib/493/n-sygnal-7b47d96191041ec96a632ee918e792d7.jpg)
Indyjscy naukowcy nie znaleźli sygnału ze „świtu wszechświata”
1 marca 2022, 12:03W 2018 roku amerykańscy astronomowie pracujący przy radioteleskopie EDGES w Australii poinformowali o odkryciu sygnału radiowego o szczególnej częstotliwości. Był on znacząco słabszy od innych sygnałów. Wyniki swoich badań opublikowali na łamach Nature, gdzie ogłosili, że znaleziony sygnał pochodzi z narodzin pierwszych gwiazd po Wielkim Wybuchu
![](/media/lib/480/n-mikroskop-3ecbcb5189aaf4e1cea37de046ec6b20.jpg)
Światowy Dzień Chorób Rzadkich – projekty, które mogą wpłynąć na życie pacjentów cierpiących na najrzadsze schorzenia
28 lutego 2022, 18:06Dwudziestego ósmego lutego obchodzimy Światowy Dzień Chorób Rzadkich. Jak podkreśla Agencja Badań Medycznych (ABM), to wyjątkowy obszar skupiający schorzenia o przewlekłym i ciężkim przebiegu, najczęściej uwarunkowane genetycznie. Ze względu na ich różnorodność, wiedza na ich temat jest wciąż niska, a pacjenci mają problem z uzyskaniem właściwej diagnozy. Bywa, że trwa to latami.
![](/media/lib/431/n-samieczieby-da8bd7c0a5fcf2cecd900d20b8361d4f.jpg)
Pomiary ciała wszystkich gatunków ptaków trafiły do publicznej bazy AVONET
28 lutego 2022, 12:56Udostępniona właśnie w sieci baza danych AVONET zawiera szczegółowe pomiary ciała ponad 90 000 ptaków należących do 11 000 gatunków. Baza to dzieło międzynarodowego zespołu naukowego, na którego czele stał doktor Joseph Toias z Imperial College London. Znajdziemy w niej informacje dotyczące 9 pomiarów morfologicznych każdego z osobników: cztery pomiary dzioba, trzy pomiary skrzydeł, pomiar długości ogona oraz pomiar jednej z nóg.
![](/media/lib/429/n-czarnedziury-090881ea6b91090be930b553da603667.jpg)
Dwie supermasywne czarne dziury krążą wokół siebie w centrum kwazaru
25 lutego 2022, 10:19W odległości 9 miliardów lat świetlnych od Ziemi dwie supermasywne czarne dziury okrążają się co 2 lata. Masa każdej z nich jest setki milionów razy większa niż masa Słońca, a dzieli je odległość zaledwie 50 razy większa niż dystans pomiędzy Plutonem z Słońcem. Gdy za 10 000 lat obie czarne dziury się połączą, dojdzie do gigantycznej kolizji, która wstrząśnie czasoprzestrzenią i wyśle przez wszechświat fale grawitacyjne.
![](/media/lib/492/n-wasp121b-3e295af8d9da5d9e89a2e52c8b4a34d4.jpg)
Potężny wiatr i deszcz z kamieni szlachetnych, pierwszy dokładny obraz nocnej strony egzoplanety
23 lutego 2022, 13:22Astronomowie z MIT uzyskali najdokładniejszy obraz atmosfery nocnej strony egzoplanety znajdującej się w obrocie synchronicznym wokół swojej gwiazdy. Przeszliśmy z etapu badania izolowanych regionów atmosfery egzoplanet, to badania ich takimi jakimi naprawdę są – trójwymiarowymi systemami, mówi Thomas Mikal-Evans, lider grupy badawczej z Kavli Institute for Astrophysics and Space Research.
![](/media/lib/337/n-mozg-156f3c2352dbb94c7273428a7e099365.jpg)
Szybkość pracy mózgu nie zmienia się zbytnio z wiekiem?
23 lutego 2022, 11:53Prędkość pracy naszego mózgu nie zmienia się przez dziesięciolecia. Analiza danych z online'owego eksperymentu, w którym udział wzięło ponad milion osób dowodzi, że pomiędzy 20. a 60. rokiem życia tempo przetwarzania informacji przez mózg pozostaje na tym samym poziomie. Praca mózgu ulega spowolnieniu dopiero w późniejszym wieku